آزبست

آزبست، نامي است كه اصطلاحاً به يك دسته شش گانه سنگ هاي معدني سيليكاي داده شده است. اين دسته از سنگ ها داراي بافت اليافي بسيار نرم و باريك و دراز وسوزني شكل هستند. آزبست به طور طبيعي در نقاط مختلف دنيا يافت مي شود. و مي توان آن را از نقطه نظر صنعتي، به سه گروه اصلي زير تقسيم كرد:

-1 آزبست سفيد يا كريسوتيل
-2 آزبست قهوه اي يا آموسيت
-3 آزبست آبي يا كرو سيدوليت

آزبست سفيد، كم خطرترين و متداول ترين نوع آزبست است، كم تر در هوا رها مي شود. از اين رو، بيش تر در صنعت مورد استفاده قرار گرفته است. بزرگ ترين معادن آزبست سفيد در صخره هاي سرپنتين كانادا قرارگرفته است.
آزبست آبي به آساني به صورت غبار در مي آيد و خطرناكترين نوع آزبست است. بزرگترين معادن آزبست آبي جهان، در آفريقا و استراليا قرار دارد. آزبست آبي، مانند آزبست قهوه اي، از خانواده آمفيبولهاست.

1-1-4-2 خواص و مصارف آزبست
مصرف آزبست در صنايع گوناگون به دليل خواص بي نظيرآن، از جمله قابليت انعطاف، نسوز بودن و مقاومت در برابر حرارت و مواد شيميايي مقاومت كششي زياد، نرمي و مقاومت در برابر فرسايش و عدم انتقال جريان الكتريكي است. پس ازجنگ جهاني دوم، آزبست نخست در اروپا و سپسدرديگر كشو رهاي صنعتي جهان به شدت گسترش يافت . به طوري كه مصرف جهاني آن در سال 1975 ميلادي 000 /90/50 تن در سال رسيد.
آزبست در بيش از 3000 محصول گوناگون مورد استفاده قرار می گيرد كه مهم ترين آنها عبارتند از : ورقه هاي سيماني، لباس هاي نسوز ، لوله هاي سيماني آبرساني ، ترمزهاي خودروها، نيروگاه هاي برق، سطح داخلي كوره ها، ناود انهاي سيماني، ورق ههاي عايق حرارتي در ديوار و سقف، درهاي نسوز، كاشي، عايق كاري تانكر، كف پوش ، عايق كاري لوله هاي آب، ور ق هاي آكوستيك و اندود . اين ماده بي گمان اهميت به سزايي در رشد اقتصادي اروپا پس از جنگ داشته است.
به هر حال، آزبست را به دليل خواص بي نظير آن در صنعت، سنگ معدني معجزه آسا ناميده اند. خواص اصلي آزبست عبارت است از:

-1 قابليت انعطاف زياد و قابليت تبديل به الياف بسيار نازك؛
-2 نسوز بودن و پايداري زياد دربرابر آتش؛
-3 مقاومت در برابر دماهاي بسيار پايين و بسيار بالا؛
-4 مقاومت در برابر اسيدها و مواد شيميايي؛ غير قابل تجزيه در شرايط متعارف؛
-5 ضريب انتقال حرارتي پايين به گونه اي كه از آن به عنوان عايق حرارتي استفاده فراوان شده است؛
-6 مقاومت كششي زياد به خصوص براي مسلح كردن سيمان و بتن؛
-7 نرمي و مقاومت زياد در برابر فرسايش؛
-8 عدم انتقال جريان الكتريكي؛
-9 مقاوم در برابر باكتر يها و قارچ ها
-10 چسبندگي و سازگاري كامل با سيمان و مقاومت در محيط قليايي آن؛
-11 نفوذ ناپذيري در برابر سيالات گوناگون و مناسب بودن براي درزبندي.