لایه های هوا بند ، بخار بند و آب بند

امروزه با توجه به گسترش سیستم های ساخت و ساز خشک و سبک ، لزوم استفاده از روش های ساخت وساز ، نصب ، مصالح جدید و اهمیت هرچه بیشتر آن مشخص می شود . با توجه به نو بودن این روشهای ساخت و کمبود اطلاعات فنی در خصوص ساخت و مصالح پوشش ، مقاله زیر به بررسی نقش لایه های آب بند در پوشش های خشک می پردازد . در این زمینه برای اولین بار شرکت آمریکایی Du Pont در سال 1967 محصولی با نام تجاری Tyvek ارائه نمود که هنوز هم از قدرتمند ترین برندهای موجود در بازار بین المللی در این زمینه است .

Tyvek محصولی است ساخته شده از الیاف پلی اتیلن بافته نشده . بسته به انواع آن ( Water Barier , Vaper Barier ,Air Barier ) لایه Tyvek اجازه عبور عناصری مانند آب ، بخار، یا هوا از یک سو به سوی دیگر را نمیدهد .

آنچه در این مطلب خواهید خواند:

1. اهمیت بخاربندها
2. کاربرد انواع بخاربند ها
3. نکات مهم در استفاده از بخاربندها
4. محل قرارگیری لایه بخاربند

بخار آب به‌صورت طبیعی در محیط وجود دارد و از طریق نفوذ، تبخیر و تقطیر می‌تواند به اجزای داخلی ساختمان نفوذ کند. این امر می‌تواند مشکلاتی از قبیل:

• رطوبت‌زدگی: ایجاد کپک، قارچ و بوی نامطبوع،
• خرابی مصالح: پوسیدگی چوب، زنگ‌زدگی فلزات و تخریب عایق‌ها،
• کاهش بهره‌وری انرژی: افزایش نیاز به سرمایش و گرمایش.

اهمیت لایه‌های بخاربند

• کنترل تراکم: بخار آب در اثر اختلاف دما یا رطوبت نسبی بین داخل و خارج ساختمان می‌تواند به نقاط سردتر نفوذ کرده و در آنجا متراکم شود. این پدیده می‌تواند به آسیب‌های ساختاری و کاهش طول عمر سازه منجر شود.

• محافظت از عایق‌ها: نفوذ بخار آب به عایق‌ها می‌تواند کارایی آن‌ها را کاهش دهد، زیرا رطوبت توانایی عایق‌سازی مواد را کاهش می‌دهد.

• پیشگیری از رشد قارچ و کپک: محیط مرطوب ناشی از تراکم بخار می‌تواند شرایط مناسبی برای رشد قارچ‌ها و کپک‌ها فراهم کند، که به سلامت ساکنان و دوام سازه آسیب می‌رساند.

مشخصات فنی لایه بخار بند

کاربرد انواع بخاربندها

یکی از انواع سیستم های ساختمانی جدید که در بند بالا به آن اشاره کردیم ، سیستم قاب سبک است که تشکیل شده از فریم های چوبی و یا فلزی است . در کشور ما با توجه به کمبود منابع چوب اقبال از سیستم سبک فلزی (Litht Steel Frame ( LSF بیشتر از سیستم فریم های چوبی است .

در سقف های شیب دار استفاده از لایه بخار بند الزامی است و باعث عدم نفوذ رطوبت و همچنین مانع از نقوذ بخار در عایق های حرارتی مانند پشم سنگ میگردد . سقف شیب دار شینگل عمداتا در بازار ساختمان کشور استفاده میگردد . عایق بخار بند زیر پوشش نهایی شینگ و بر روی لایه OSB قرار میگیرد .

طبق گفته های شرکت Dupon الیاف تشکیل دهنده این محصول بین 5 تا 10 نانو متر قطر دارند ( مقایسه شود با موی انسان که 75 نانومتر قطر دارد ) . الیاف ابتدا به صورت نامتوازن ( Flexi Filament ) در هم تنیده میشوند و سپس با یکدیگر یک لایه پیوسته ایجاد میکنند . محصول تولید شده بسیار محکم بوده و به راحتی با دست پاره نمیشود ، ولی میتوان با قیچی و یا چاقو آن را برید .

شیت های بزرگ تای وک معمولا به صورت پوشش هوا بند و بخار بند در سیستم های خشک ساختمانی استفاده می شود . ولی موارد مصرف دیگری هم دارد که به چند نمونه اشاره می شود .

سرویس پست ایالات متحده و همچنین سرویس پست بین الملل Fe Dex از تای وک به عنوان پوشش بعضی از بسته های سفارشی و پیشتاز خود استفاده می کنند .

نیوزیلند از سال 1986 تا 1999 از تای وک برای گواهی نامه رانندگی استفاده می کرد .

لباسهای یک سره Tyvek ( معمولا به رنگ سفید ) اغلب توسط مکانیک ها ، کارگران صنایع نفت و گاز ، نقاشها ، نصاب های عایق ها ، و تکنیسین های آزمایشگاها و اتاق های تمیز ( در صورت نیاز به لباس یک بار مصرف ) استفاده می شود . همچنین از این لباسها در شرایط مشکوک به الودگی به آزبست و رادیو اکتیو و ... در سطح پایین ( خفیف ) استفاده می شود .

عایق بخاربند برای کلیه نما های دوجداره مانند کامپوزیت، چوب ، سایدینگ،lsf ،فایبرسمنت ،آکواپانل،دیوارهای پیش ساخته و کلیه سقف های شیبدار مانند سقف های شینگل، سفالی، فلزی و غیره طراحی شده و خاصیت خود را در شرایط سخت جوی حفظ میکند.

عایق بخاربند با توجه به ساختار منحصر به فردی که دارد ساختمان را از نفوذ آب و باران و برف که از لا به لای جداره نما به دیوارهای اصلی می رسد، محافظت میکند. مانع از خوردگی و پوسیدگی اسکلت و عایق های دیگر حرارتی مانند پشم شیشه و.... در زیر سقف های شیبدار می گردد.

استفاده از لایه های بخار بند و آب بند در ساختار بام سبز از موارد پر کاربرد این عایق می باشد . لایه های آب بند کد 500 عملکرد عایق های ژئوممبران را داشته و در عایق کاری استخر ها و بام ها و سرویس های بهداشتی رانیز دارا می باشد .

عایق تای وک

عایق بخاربند با استفاده از لایه های نبافته در ساخت خود موجب استحکام بیشتر نسبت به عایق هایی مانند ایزو گام می شود خاصیت تنفسی عایق تای وک اجازه می دهد رطوبت تبخیر شده از آن عبور کند و این موضوع از بروز قارچ و کپک در لایه های مختلف دیوار جلوگیری کرده و باعث طول عمر تاسیسات، سازه بدنه و سقف می گردد.

این عایق قابلیت نصب بر روی هر سطحی از سقف و نما را داراست و با توجه به وزن کم و حجمی بسیار کم و عدم نیاز به روش خاص نصب باعث صرفه جویی در هزینه، بالا بردن سرعت کار و سهولت اجرایی بسیار می شود.

عایق تای وک با استفاده از تکنولوژی لایه های نبافته، از حرکت و عبور هوای سرد و گرم در میان ترک ها و شکست های بدنه و سقف ساختمان جلوگیری کرده و از این رو با نصب این عایق موجب جلوگیری 35 درصد اتلاف انرژی می گردد.این عایق با استفاده از فن آوری های جدید، قابلیت مقابله با نفوذ آب، دوام و ماندگاری بسیار زیاد، نصب آسان و هزینه بسیار پایین، مزایای بسیار زیادی نسبت به عایق های سنتی را داراست.

نکات مهم درباره استفاده از بخاربندها

محل مناسب لایه های آب بند و بخار بند در دیوار خشک از اهمیت بسزایی بر خوردار است . به طوری که در صورت استفاده در محل نامناسب باعث بروز خسارات جبران ناپذیری به ساختار دیوار می گردد .

محل قرار گیری لایه بخاربند